Alergie

Alergie
Nasza odporność zależy od poprawnego funkcjonowania układu odpornościowego. Jego zadaniem jest rozpoznawanie i usuwanie ciał obcych, ale także rozpoznawanie i tolerancja własnych tkanek. Czasami zdarza się, że w odpowiedzi na kontakt z powszechnie występującymi substancjami, układ odpornościowy odpowiada nadmierną reakcją. Mamy do czynienia ze stanem określanym jako alergia. Na powierzchni skóry może on objawić się w postaci:

Pokrzywka
Wykwity pierwotne to różowe lub porcelanowo-białe bąble o wyraźnych zarysach i płaskiej powierzchni (czasem bardzo rozległe). Zwykle bąble są następstwem obrzęku skóry właściwej, którego podłożem jest wpływ histaminy lub innych substancji biologicznie aktywnych (cytokin) na naczynia włosowate. Wykwity powstają szybko i ustępują po kilku-kilkunastu godzinach bez pozostawienia śladu. Często towarzyszy im świąd, czasem nudności i spadek ciśnienia tętniczego. Do objawów skórnych może dołączyć obrzęk błon śluzowych jamy ustnej i dróg oddechowych. Leczenie opiera się na wykryciu i usunięciu czynnika sprawczego. Miejscowo stosuje się leki przeciwświądowe i glikortykosterydy, doustnie leki przeciwhistaminowe i także glikokortykosterydy. Czasem zaleca się psychoterapię oraz wzbudzanie tolerancji na alergeny i inne czynniki sprawcze.
W zależności od mechanizmu powstawania wyróżniamy pokrzywkę alergiczną, niealergiczną i wywołaną czynnikami fizycznymi.

Pokrzywka alergiczna
- ostra - trwa od kilku do kilkunastu godzin. Jest dość częstą i wywołują ją najczęściej pokarmy i leki. - przewlekła - bąble utrzymują się dłużej. Zmiany nawracają po kontakcie z alergenem (najczęściej pokarmy i alergeny wziewne).

Pokrzywka niealergiczna
Ich mechanizm powstawania nie jest do końca poznany – najczęściej podaje się zaburzenia w wydzielaniu substancji biologicznie aktywnych (wywołane uciskiem, przyjmowanie aspiryny lub konserwantów) oraz stan emocjonalny pacjentów (układ współczulny – wykwity pojawiają się po spoceniu).

Pokrzywka wywołana czynnikami fizycznymi
Czynniki zewnętrzne (pocieranie, ucisk, kontakt z sierścią zwierząt, cytrusami, ciepło, nagłe ochłodzenie, promieniowanie ultrafioletowe) aktywują układ immunologiczny uruchamiając mechanizmy alergiczne. Dzieje się to w wyniku dwóch procesów - albo wskutek uwolnienia substancji biologicznie aktywnych albo wskutek uszkodzenia tkanek.

Obrzęk naczynioruchowy i choroba posurowicza
Obrzęk naczynioruchowy (Quinckego) jest głęboką odmianą podskórną pokrzywki. Zmiany występują w skórze właściwej oraz na błonach śluzowych jamy ustnej i nosowo-gardłowej. Przyczyna może być alergiczna (najczęściej pokarmy lub leki) lub niealergiczna. Jeżeli zmianom skórnym towarzyszy odczucie ogólnego rozbicia, bóle stawowe, gorączka, nudności i wymioty, a objawy pojawiły się 5-10 dni po szczepieniu lub przetoczeniu krwi mamy do czynienia z chorobą posurowiczą.

Atopowe zapalenie skóry
Atopia to dziedzicznie uwarunkowana predyspozycja do nadprodukcji przeciwciał typu E w odpowiedzi na kontakt z alergenami (więcej). Choroba jest przewlekła i nawracająca, w późniejszym wieku może ustąpić. Jej ujawnienie się zależy od czynników zewnętrznych. Zanieczyszczenie środowiska może być czynnikiem predysponującym. Na tym samym tle co atopowe zapalenie skóry powstają pokrzywka, astma, katar sienny i alergiczne zapalenie spojówek. Często wymienione chorby występują jednocześnie.
W przebiegu atopowego zapalenia skóry wyróżniamy dwie postaci: ostrą i przewlekłą.
Atopowe zapalenie skóry może zajmować ograniczone obszary (zgięcia łokciowe, wewnętrzne powierzchnie ud, szyi i fałdów zausznych) lub pojawiać się na całej powierzchni skóry.
Leczenie obejmuje unikanie kontaktów z alergenami, stosowanie miejscowo maści sterydowych a doustnie leków przeciwhistaminowych. Skóra wymaga odpowieniego natłuszczania.

Atopowe zapalenie skóry - alergeny
Do najczęstszych alegenów zaliczamy białka roślinne i zwierzęce (mleko i jego przetwory, jaja, kakao, orzechy), pyłki drzew, krzewów i traw, zarodniki pleśni, oraz wydzieliny roztocza kurzu domowego. Alergeny wnikają do krwi poprzez przewód pokarmowy i drogi oddechowe i mogą wywołać zmiany chorobowe w skórze

Postaci atopowego zapalenia skóry:
Postać ostra cechuje się występowaniem grudek i pęcherzyków na podłożu rumieniowym, które przechodzą w nadżerki pokryte strupkami. Postać przewlekła objawia się zliszajowaceniami ze zgrubieniem i ściemnieniem naskórka i skóry

Wyprysk
Wyprysk to grupa niezakaźnych zapaleń skóry przebiegającymi z uszkodzeniem naskórka i pojawianiem się różnych wykwitów. Początkowo dochodzi do powstania zmian rumieniwych lub rumieniowo-wysiękowych, następnie pęcherzyków, krostek, ognisk złuszczania. Nie leczony wyprysk może zliszajowacieć. Po wyleczeniu nie pozostają blizny. Leczenie polega na wykryciu i odstawieniu czynników drażniących. Miejscowo stosuje się maści z glikokortykosterydami i obojętne maści natłuszczające.
W zależności od przyczyny powstawania i wyglądu zmian wyróżniamy kilka rodzajów wyprysków: kontaktowy, podudzi, modzelowaty, potnicowy, pieniążkowaty, ze zużycia, niesklasyfikowany

- kontaktowy
Najczęściej spotykany i diagnozowy po poznaniu przyczyny powstania zmian skórnych. Stan zapalny może być następstwem zadziałania czynnika toksycznego lub alergicznego. Odczyny toksyczne najczęściej ograniczają się do miesca kontaktu z środkiem drażniącym i ustępują po zaprzestaniu jego działania. Odczyny alergiczne powstają u osób uczulonych na działający czynnik podudzi. Występuje u osób starszych często towarzyszy żylakom i owrzodzeniom podudzi.
- modzelowaty
Na skórze dłoni znajdują się obszary nadmiernego rogowacenia, a w bruzdach głębokie pęknięcia
- potnicowy Rumienie, pęcherzyki i pęcherze występujące na dłoniach i stopach (szczególnie bocznych powierzchniach palców). Często towarzyszy grzybicy
- pieniążkowaty
Duża ilość rozsianych zmian wielkości monet.
- ze zużycia
Jest następstwem złej pielęgnacji skóry, wskutek której został uszkodzony płaszcz lipidowy. Naskórek wysycha i pęka
- niesklasyfikowany
Brak ustalonej przyczyny zmian.